9 Nisan 2012 Pazartesi

İvan Ayvazovski, İstanbul Ziyaretleri ve Nazım Hikmet

İvan Ayvazovski, İstanbul Ziyaretleri ve Nazım Hikmet

Usta şairimiz Sunay Akın’ın “Önce Çocuklar ve Kadınlar” adlı kitabında Ayvazovski;

“Nazım Hikmet,1962 yılının 19 Nisan günü Moskova’da yazdığı “ Severmişim Meğer” adlı şiirinde Ayvazovski’nin denizlerinden şöyle söz eder;

Meğer denizi severmişim,

hem de nasıl

ama Ayvazovski’nin denizleri bir yana  

Şairin; Ermeni asıllı ünlü Rus ressamı “bir yana” koymasının nedeni, Ayvazovski’nin tablolarında daha çok fırtınalı denize yer vermesidir. Gemileri yutan dev dalgaların ressamıdır Ayvazovski. Bu yüzden, devrilen yelken direğine tutunan denizciler, kayalıklara bindirmiş bir gemi, deniz savaşları ve filikalardaki yaşam kavgası birçok tablosunun ana konusudur. Resmini yaptığı kentlerin arasına İstanbul’u da katan ressam,felaket anıyla mı anılmalı yalnızca? Elbette hayır. Onun, şapkasını koyduğu kayalığa dayadığı sol eliyle yüzünü tutmuş bir halde, ufka bakan bir adamı çizdiği tablosunda oldukça durgun bir deniz vardır. 1880 yılında yapılan bu tabloda, ay ışığı altındaki bu adam ise Rus şair Puşkin’den başkası değildir. Ayvazovski, şairin değişik ülkeler görme özlemini de ustalıkla oturtur, Puşkin’in bakışlarına. Nazım Hikmet’in bu tabloyu, Ayvazovski’nin “sevmem” dediği deniz resimlerinden ayırdığına şüphem yoktur. Ben ise ressamın en çok 1889’da yaptığı Dalga adlı tablosunu severim. Bu tabloda,dev dalgaların azgın köpükleri arasında sulara gömülmekte olan bir geminin direklerinin yanı sıra, alabora olmamak için direnen bir filikanın içindeki insanlar ve kırılan direğin su üstünde kalan parçasına tutunan iki denizcinin dramı yansıtılır.”

İvan Ayvazovski (Rusça: Иван Константинович Айвазовский / Ivan Konstantinovich Ayvazovskiy, Ermenice: Հովհաննես Այվազովսկի / Hovhannes Aivazovsky, Hovhannes Ayvazyan), (d. 29 Temmuz 1817; Feodosya - ö. 5 Mayıs 1900 ; Feodosya), eserlerinin yarıdan fazlasının konusu deniz manzaraları olan Ermeni asıllı Rus ressamdır.

Konstantinovich Aivazovsky (Armenian: Հովհաննես Այվազովսկի – Hovhannes Aivasovsky, originally Aivazian, Russian : Иван Константинович Айвазовский) July 29, 1817 – May 5, 1900) was a Russian world-renowned painter of Armenian descent living and working in Crimea, most famous for his seascapes, which constitute more than half of his paintings. Aivazovsky is widely considered as one of the greatest seascape painters of all times.






Kırım'da bir Karadeniz liman şehri olan Feodosiya'da Ayvazyan soyadını taşıyan yoksul bir Ermeni ailesinde dünyaya geldi. Simferopol Lisesi'nde iken resim yeteneğinden ötürü 16 yaşında Çar I. Nikolay'ın emriyle St. Petersburg Akademisi'ne alındı. 1836'da Akademi'den mezun olduktan sonra devlet tarafından Avrupa'ya gönderildi. Yıllar süren seyahatleri sırasında birçok ülkede sergiler açıldı, çağın en yetenekli Rus ressamı olarak ün kazandı.


1844'te Rusya'ya dönüşünde Rus Donanması'nın resmi ressamlığı görevine atandı. Bu görevi dolayısıyla yaşamı boyunca çok sayıda deniz ve gemi resmi yaptı.

1845'te geldiği İstanbul'da Sultan Abdülmecit tarafından Beylerbeyi Sarayı'nda kabul edildi. 1845-1890 arasında İstanbul'a toplam dört ziyaret yaptı. 1874'teki ziyaretinde Mimarbaşı Sarkis Balyan 'ın  Kuruçeşme Adası üzerinde bulunan ikametgâhında bir ay kadar misafir olarak Sultan Abdülaziz'in Dolmabahçe Sarayı için sipariş ettiği tabloları hazırladı. 1890'daki son ziyaretinde Sultan II. Abdülhamit'in huzuruna kabul edilerek padişaha iki tablosunu hediye etti.

Beşbinin üzerinde eseri olan Aivazovski'nin tablolarının büyük bir kısmı St. Petersburg, Moskova ve Erivan devlet müzelerinde sergilenmektedir. 30 kadar eseri Türkiye'de Dolmabahçe Sarayı,  Deniz Müzesi, Askeri Müze, Fener Rum Patrikhanesi ve İstanbul Kumkapı Ermeni Patrikhanesi'nin koleksiyonlarında bulunmaktadır.







Kaynaklar:
http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0van_Ayvazovski

http://www.sthdeniz.org/book/export/html/160

Sunay Akın, Önce Çocuklar ve Kadınlar, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları





0 Yorum:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları [Atom]

<< Ana Sayfa