S/S KURTULUŞ, NAZİ İŞGALİ ALTINDAKİ KOMŞU YUNANİSTAN’A ERZAK, İLAÇ TAŞIYAN FEDAİ…
S/S KURTULUŞ, NAZİ İŞGALİ ALTINDAKİ KOMŞU YUNANİSTAN’A
ERZAK, İLAÇ TAŞIYAN FEDAİ…
SS Kurtuluş was a Turkish cargo ship
which became famous for her humanitarian role in carrying food aid
during the Great Famine Greece suffered
under the Occupation of Greece by Nazi
Germany in World War II. She sank on 20 February 1942 in the Sea
of Marmara during her fifth voyage from İstanbul,
Turkey to Piraeus,
Greece.
Το Κουρτουλούς
ήταν τουρκικό φορτηγό πλοίο το οποίο κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου
πολέμου χρησιμοποιήθηκε για την μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στον μεγάλο λοιμό στην κατεχόμενη από τις
γερμανικές δυνάμεις Ελλάδα. Βυθίστηκε στις 20 Φεβρουαρίου του 1942 στη θάλασσα του Μαρμαρά, κατά τη διάρκεια του
πέμπτου ταξιδιού του από την Κωνσταντινούπολη στον Πειραιά.
Onun fotoğrafını ilk kez Kaptan Oktay SÖNMEZ ağabeyin “ANILARDA
GEMİLER- UFKUN ÖTESİNDE KAYBOLDULAR” kitabında gördüm. Geminin ilk ismi S/S
Euripides, 1883 yılında İngiltere’de, Caird Purdie & Co. , Barrow Tersanesi'nde
denize indirilir, Ölçüleri 76,4 m tam boy, 10,6 m en, 6,4 m derinlik, 1741
gros, 994 net ton, buhar makineli,2 silindirli, 900 beygir gücünde. Gemiye 1924
yılında Türk Bayrağı çekilir. Adı ise S/S Teşvikiye. 1934 yılında S/S
Kurtuluş ismini alır. Geminin son armatörü ise İstanbul’da mukim Tavilzade Mustafa ve Kardeşleri firması.
S/S Kurtuluş Anadolu Yarımadası’nın kıyılarında yer almış,
irili ufaklı ve hemen hepsi o zamanlar fırtınalara karşı korunmasız açık
limanlar olan şirin kasabalar, özellikle de Karadeniz-İstanbul arasında ne
bulursa taşır, navlun getirir. 1939 da ikinci Dünya savaşı patlar.
Avrupa’nın neredeyse yarısı Nazi mezaliminin , Hitler ordularının kaz adımları
altındadır. Çok geçmeden bu adımlar Yunanistan’ı da çiğner. Yunanlı yeniden
savaşa yenik ve perişan. Gestapo korkusu ve açlık içinde kıvranan komşumuza ilk
dostluk eli Anadolu’dan uzanır. 6 Ekim 1941 günü S/S Kurtuluş, tam yük gıda
ve tıbbi malzeme ile İstanbul’dan Pire’ye yol verir. Açlık ve hastalığa Hızır
gibi yetişen Kurtuluş’u bütün Atina’lılar limana inerek sevinç göz yaşları ile
karşılarlar. Seferler birbirini izler. Ne var ki altıncı seferini yaptığı
21 Şubat 1942 gecesi amansız kışın, kar ve tipi ile patlayan bir fırtınanın
kurbanı olan S/S Kurtuluş Hayırsızada Kayalıklarında batar. Kurtuluş’un
batışından sonra “Tunç”, “Dumlupınar”, “Konya” adlı vapurlar aynı göreve devam
eder. İsmi ne olursa olsun, hangi geminin ufukta dumanı gözükse halk “Kurtuluş!
Kurtuluş geldi! Diyerek sahile yığılır. Kurtuluş iki halk arasında bir
dostluk simgesi olmuş bir gemidir.
Kurtuluş gemisinin fotoğrafına ikinci kez Prof. Dr. Kemal
ARI hocanın yazdığı “Türk Ticaret-İ Bahriyesi ve Mübadele Gemileri” adlı
kitabın 158. Sayfasında rastladım. Bu eski dosta ait Kaptan Oktay SÖNMEZ
ağabeyin kitabında okuduğum ve bu yazının başındaki bilgilere tekrar başvurdum.
İşin ilginç yanı ise 2006 yılında bu geminin belgeseli
yapıldığını öğrendim. Film ile ilgili detaylara http://www.sskurtulus.com
ulaşılabilir. Filmin yönetmeni Erhan Cerrahoğlu’nun sahibi olduğu medya
şirketinin e-posta adresine gemiyle ilgilendiğimi bildiren ve bu belgesele
nasıl ulaşabileceğim konusunda bir mesaj gönderdim. Yönetmen Erhan Cerrahoğlu
beni telefonumdan arayarak, gemiye olan ilgim için güzel sözler söyledikten
sonra, filmin piyasada satılmadığını ancak bir kopyasının bana göndereceğini
bildirdi. Ancak bu konuşmanın üzerinden aylar geçti, 2 kere e-posta bir kez de
telefonla hatırlatmam da yeterli olmadı. Henüz filmden bir haber yok. Umarım
gelecekte bir gün izleme şansımız olur…
Kaynaklar:
Anılarda Gemiler- Ufkun Ötesinde Kayboldular- Kaptan Oktay
Sönmez
Türk Ticaret-İ Bahriyesi ve Mübadele Gemileri- Prof. Dr.
Kemal ARI
0 Yorum:
Yorum Gönder
Kaydol: Kayıt Yorumları [Atom]
<< Ana Sayfa