Gemiadamlarına Öğütler- U.Y. B.Müh. R.Halit GÜRDENİZ hocamızın anısına , kendisinin ders notlarından alınarak yayınlanmıştır. ( Dz. Yüksek Okulu – Liderlik ve Protokol Öğretim Elemanı- 1983-1987)

Gemiadamlarına Öğütler

U.Y. B.Müh. R.Halit GÜRDENİZ hocamızın anısına , kendisinin ders notlarından alınarak yayınlanmıştır. ( Dz. Yüksek Okulu – Liderlik ve Protokol Dersi Öğretim Elemanı- 1983-1987)

Şanlı sancağımızı dünya denizlerinde şerefle gezdirecek kadar kutsal bir görevin sahipleri olan siz değerli denizciler,

Yüce milletimizin ister kamu (devlet) ister özel ( armatör) kesimini teşkil eden sizler her biri milli servetimizin birer sembolü olan canı, malı ve tümü ile sizlerin asil şahsiyetlerinize emanet edilen gemilerimizin tonajları ne olursa olsun ve içinde bulunanlarla kader birliği yaptığınız o mukaddes teknede hangi görevde bulunursanız bulunun, haklı gurur duymanızın sevincini sizleri içtenlikle kutlayarak paylaşmakta müstesna bir şeref duyduğumu bilhassa belirtmek isterim.

Gemi hiyerarşisine göre, zabitan ve mürettebatı teşkil eden ve gemi adamı olarak isimlendirilen siz değerli meslektaşlarım,

1)Tayin olduğunuz gemiye giderken üniformanızla saç, sakal durumunuz dahil, şapkanızın kokartından,üniforma düğmelerine, ay yıldızına kadar giyiminizin hakkını vererek gidiniz,

2)Gemide derhal nöbetçi zabitini görüp kendinizi rapor ediniz,

3)Size gösterilen kamaraya yerleştikten sonra, nöbetçi zabit tarafından gemi kaptanı ve baş mühendisi/ baş makinisti ile tanıştırılmak üzere gereğince hareket ediniz. Diğer üst ve astlarınız gemide ise onlarla da tanışınız.Tanışma küçükten büyüğe doğrudur. Rütbece küçük olan büyüğünün yanına giderek kendini takdim eder.

4)Gemideki ast ve üstleriniz ile saygı ve sevgi çerçevesi içinde daima mesafeli olunuz,

5)İlk günlerde gerek büyük gerekse küçükleriniz hakkınızda fikirler edinmek isterler. Eğer onlarda fena iz bırakırsanız, bütün hayatınızda bu “kötü tanımı” taşırsınız. Onun için amirlerinizle samimi olmaya çalışmayınız. Münakaşalara girmekten kaçınınız. Büyükler için söz söylemeye hatta onları tenkit etmeye heves etmeyiniz.

6)Yemek saatlerinde geç kalmamaya ve sofraya üstlerinizden önce gelmeye dikkat ediniz.

7)Her zaman olduğu gibi bilhassa ilk günlerde üstlerinizin gözleri daima sizlerin üzerindedir. Onun için büyük bir arzu ve şevk ile işe başlayıp az zamanda tüm görevinizi ne kadar çabuk öğrenir ve gemi hayatını ne kadar çabuk kavrarsanız, görevinizde o kadar başarılı olursunuz.

8)Geminizin tüm ünitelerini ( makine, güverte , kamara) çok iyi tanıyınız. Bilhassa görev yaptığınız bölümdeki cihazları, dokümanları kullanmasını, bakım ve tutumunu yapmasını ve yaptırmasını çok iyi biliniz. Aksi halde bir yardıma ihtiyacınız olursa, denizde size sizden başka yardımcı bulamayacaksınız.

9)İşbaşı elbiselerinizi giyip gemiyi pruvadan, pupaya kadar dolaşmaya üşenmeyiniz. Kıdemli bir arkadaşınızla gezmek sizin için daha faydalı olur. Geminizi öğrendikten sonra ödevinize başlayabilirsiniz. Burada şunu hatırlatmak lazımdır: “gemisini tanımamış bir denizci işlerinde muvaffak olamaz”.

10)Vardiyanıza gereken önemi veriniz ve kutsiyetine gereken saygıyı gösteriniz.

11)Vardiyalara 15 dakika evvel gidiniz, görevle ilgili her şeyi sorunuz.

12)Hiçbir zaman şahsiyetinizden feragat etmeyiniz ve görevinizin yüceliğini göz önüne alarak hareket ediniz.

13)Beşeri münasebette bulunduğunuz şahıslar ile özellikle personelinize isimleri ile hitap ediniz.

14)Resmi ve özel tüm ilişkileriniz için şahsi dosya tutunuz.

15)Güzel bir deftere sahip olarak topladığınız malumatı, gittiğiniz herhangi gemi ve limanları deftere kaydediniz. Böyle bir defter gelecekte sizin için çok faydalı olacak ve hatta genel bilginizin çoğalmasına yardım edecektir.

16)Gemi ve filo içinde problem olabilecek hareketlerden mutlak kaçınınız.

17)Gemi vasıtalarında ( servis motorbotları ) hareketlerinize dikkat ediniz.

18)Astlarınıza verdiğiniz görevin yapılıp yapılmadığını mutlaka kontrol ediniz.

19)Görev yaptığınız kişilerin özgeçmişleri görev anında ve dışında sizi etkilemeli, kişilerin haklarına saygı gösteriniz ve onların haklarını koruyunuz.

20)Personelinizin yetiştiği kaynak ve okulları ile muhitlerini katiyen bir ayrımcılık konusu yapmayınız, yaptırmayınız. Zira o personel aynı zamanda sizin de içinde bulunduğunuz geminin yürümesine sebep olduğu gibi Türk Deniz Politikasının tamamlayıcı bireyleri olduğunu asla unutmayınız.

21)Daima soğukkanlı olunuz. Olağanüstü durumlarda hareketlerinizi kontrol ediniz. Her zaman için geminizin ve personelinizin kaderine ilişkin karar verme durumuyla karşılaşabileceğinizi hatırlarınızdan uzak tutmayınız.

22)Kanunlara, hukuka, deniz örf ve adetlerine asla karşı gelmeyiniz. Politik tartışmalardan kesinlikle kaçınınız. Güncel olayları bilinçli olarak izleyiniz. Her geçen gün bilgi ve görgünüzü arttırarak genel kültürünüzü genişletiniz.

23)En iyi saygı ve hürmetin ( bilgi+ilgi+sevgi) ile kurulabileceğini belirtmek isterim. Yakınlarınızı, toplumu ve işinizi daima seviniz.

24)Her türlü evrakı okumadan imza etmeyiniz ve şifahi bilgi aktarmalarında daima temkinli ve saygılı hareket ediniz.

25)Muhtelif kaynaklar ve muhataplarınızın size yaptığı maddi manevi iltifatın, samimiyetten doğup doğmadığına kendi süzgecinizden geçiriniz. Çok defa bazı iltifat ve lütuflar, bilahare istenecek fedakarlığın peşin ücreti olduğunu unutmayınız.

26)Görevinizin yüceliğini göz önüne alarak şahsiyet sahibi olunuz.

27)Ast ve üstlerinizle olan münasebetlerinizde karşılıklı sevgi ve saygınlığı daima muhafaza ediniz,onlara yakın olun fakat asla laubali olmayınız.

28)Gittiğiniz gemi ve görev alacağınız yerlere ait genel bilgiyi kapsayan yönetmelik ve emirlerle ilgili tüm kitap ve neşriyatı dikkatlice okuyunuz.

29)Görev aldığınız işletmeler nezdinde yürütülen işlemlere ait tüm formaliteyi ( mali, idari, ticari) en kısa zamanda bellemeye gayret gösteriniz.

30)Beşeri ilişkilerinizdeki tüm sosyal davranışlarınızda nezaket kurallarına azami özen gösteriniz.

31)Yukarıda da belirttiğim üzere görev alacağınız gemiler hepinizin müşterek malıdır. Onların uzun ömürlü olması ve söz konusu varlığın titizlikle korunması için, bakım/ tutum ve onarımı ile demirbaş ve müstehlik malzemesinin kullanılması hususunda gereken özeni gösteriniz.

32)Gemilerimiz her gittiği limanda ülkemizi temsil ettiğinden geminin iç ve dış görünüşü, içindekilerin kılık kıyafet ve davranışları, her yönü ile bir kıymet ifade etmektedir. Gemiler güzel yurdumuzun gezici vitrinidir. Bu itibarla, bilhassa kamaralarımız, tuvaletlerimiz, yemek mahallerimiz ve tüm müşterek yerlerinizi şahsınız ve memleketimizin manevi şahsiyetine yaraşır bir düzeyde olmasına mutla itina ediniz.

33)Boş zamanlarınızı lisan bilginizi özellikle İngilizce lisanını takviye ve sporun her çeşidi ile uğraşarak değerlendiriniz.

34)Her çeşit içki içmesini ve masa oyunu oynamasını biliniz, fakat asla alışkanlık haline getirmeyiniz. Parasal oyunlardan katiyetle kaçınınız, özellikle satranç oynamanızdaki faydaları takdirlerinize bırakıyorum.

35)Güzel sanatlar arasında müzik, resim, folklor ve dans çalışmalarınızdan genel kültürünüzün inkişafına yararlı yönleri çoktur.

36)Hanım arkadaşlarınızın seçiminde çok dikkatli olunuz. Eşinizle çocuklarınıza daima anlayışlı ve nazik hareketlerde bulununuz. Çünkü aile topluluğundaki kuracağınız müşterek hayatınızdaki ahenk ve huzurun sizin gerek mesleki yükselmenizde gerekse sosyal yaşantınızda başlıca faktörler olduğunu asla unutmayınız.

37)Yaşantınız boyunca olduğunuz gibi görünün, göründüğünüz gibi olunuz.Çevrenize güven veriniz. Yapamayacağınız konularda vaatte bulunmayınız.

38) Meslek sevginizden asla şüphem yoktur. Bu mesleğe hizmet eden her kademedeki tüm görevlileri mutlak içtenlikle seviniz, sayınız ve dost olunuz. Deniz hayatı ve tecrübeleri sizden eski olanların sohbetlerini dikkatle dinleyiniz, kısa zamanda çok şey öğrenmiş olursunuz.

39)Meslek hayatınızda denizde karşılaşabileceğiniz müşküller, bilgi, tecrübe ve zamanında alınan tedbirler kadar, yüce Tanrının sizin üzerinizdeki inayeti sayesinde aşılacaktır. Bu yeteneklerinizi iman ve inanç duygularıyla pekleştirip, zenginleştiriniz.

40)Mensuplarımızla birlikte sizlerin de bundan sonraki yaşantılarınızda büyük katkısı bulunan daima gurur duyduğumuz camiamızı ve size hizmet eden her kademedeki görevlileri asla unutmayınız.

41)Gemiadamı mesleğinin icabı sabır, sebat ve fedakarlık hasletlerine ilaveten daime müşkülleri halletmekle yükümlü bulunduğunu, bilhassa doğa ile müşkülleri halletmekte gereken tüm tedbirleri almakta kusur etmeksizin takdirin yüce Tanrıya ait olduğu asla unutulmamalıdır.

42)Gemiadamı aynı zamanda bir sevk ve idareci, diğer bir deyimle liderlik vasıflarını da uhdesinde toplayabilen, öte yandan emrinde bulunan küskün personel sayısını asgariye indirebilen ve görevi esnasında ( para+ malzeme+ zaman+insan gücü+makine gücü) en verimli şekilde kullanmasını becerebilen kişidir.

43)Seyirde olsun, limanlarda olsun Milli Bayrağımız ile işletme forsunuzun çekildiği gönder veya gizdeki yerleri sık sık kontrol ederek daima toka halinde temiz ve flasalanmamış olmasına; arya ettiğiniz zaman da muska halinde katlayarak muhafaza edilmesine özel özen göstermenizin bir vatanseverlik simgesi olduğunu bilhassa belirtmekte yarar görmekteyim.

SAKİN DENİZLER DİLEĞİ İLE HEPİNİZE ALLAH SELAMET VERSİN.                 

Gemide ve denizde yaşam, güvenlik, idarecilik, otorite ile ilgili uyarılar, öneriler

Gemide ve denizde yaşam, güvenlik, idarecilik, otorite ile ilgili uyarılar, öneriler

Gemici Nasihatleri

Em. Alb. Ertuğrul KIZILPINAR hocamızın anısına , kendisinin ders notlarından alınarak yayınlanmıştır. ( Dz. Yüksek Okulu – Gemicilik Öğretim Elemanı- 1984)

İdarecilik- Otorite

Saymasını, hürmet etmesini bilenler sayılır ve hürmet görürler,

Aşırı derecede yorgun ve karınları aç personel ile tartışmaya girme,

Katı ve olumsuz konuları, hem büyüklerinle hem de küçüklerinle tok karnına konuşarak tartış,

Daima düzgün kıyafetle ve vaktinde, vardiya veya nöbet al,

Tecrübeye kesinlikle saygı duy ve itimat et,

Denizde kimseyi tenkit edip ayıplama, ben olsaydım ne yapardım diye düşün,

Gözcü nöbetinde konuşma ve konuşturma,

Gemicilerin yanında arkadaşlarınla şakalaşma,

Adil, adaletli ol, aşırı hoşgörü sahibi olma,

Kabahati, suçu cezalandır, çabuk unut kindar olma,

Denizdeki her olaydan bir ders çıkar ve not al,

Cepte taşınabilecek alfabetik not defteri hazırla,

Geçerli formül ve gemi bilgisi notlarını, alfabetik not defterine eksiksiz kaydet,

Çok çalışkan, bilgili veya çalışkan, efendi fakat bilgice zayıf personeli kesinlikle sezdirmeden/ incitmeden kontrol et,

Sakıncalı durumlarda; etrafında bulunanların da bilgi ve fikirlerini durum muhakemesi yaparak değerlendir,

İşini, emirleri doğru ve noksansız yapanları takdir etmekte kusur etmeyerek, bu kişileri personelin önünde onurlandır,

Genelde ve normal durumlarda paydos süresi içinde herhangi bir kişiyi çağırıp iş verme,

Personelden üzgün gördüklerinle kesinlikle ilgilen,

Ailevi sorunları olan kimseleri bunalımda iken üzerine gitme ve zorlama,

Çok soğuk ortamda,bilhassa oturarak,çömelerek veya büzülmüş durumda vazife yapmak zorunda olanların dikkat ve görüş hassalarının ( duyularının ) çok azaldığını unutma ve önlem al. Örneğin kırlangıçlarda gözcülük görevi yapanları sık sık değiştir.

Serdümen ve makine nöbetçilerinin ( vardiyacılarının) yanında bir şey yeme,

Babası yaşında olmadığın kimselere “oğlum” diye hitap etme. Soyadı ile çağırmayı usul kabul et.

Güvenlik

Denizcilikte tedbir – önlem bilgiden çok daha önemli ve kıymetlidir,

Denizli havalarda seyirde CAN HALATSIZ, CAN YELEKSİZ adam gezdirme,

Usta denizcilerin denizden korktukları için tedbirli olduklarını, olumsuzluk ifade eden korkunun, denizcilikte olumlu bir önlem olduğu doğrultusunda personeli inandırarak ikna et.

Şuursuz cesaret cehaletten doğar,

Her dört saatte bir barometre ve termometreyi okumayı unutma,

Her liman ve bölgenin, fırtına, kar, yağmur öncesi gösterdiği doğal alametleri öğren ve not et,

Doğal etkenlere karşı, limanda, denizde özellikle gece şartlarında alınan deniz tertibi önlemlerini kesinlikle kontrol et,

Gemiyi terk ile ilgili olarak; “sal kaptanlığı” yapabilecek kişileri de seçerek role talimine al. Zira her can kurtaran sal ve aracına bir zabit düşmeyebilir,

Gerçek müşkülat, zorlukların ve sorunların gemiyi terk ettikten sonra denizde başlayacağını unutmayarak, kendini moral fizik bilgi ve tecrübe yönünden bu doğrultuda hazırla,   

Gemiyi terk etme durumunda da ( harp şartları hariç) tedbirsizlik, bilgisizlik, denizi iyi tanıyamamak, gemiye iyi bakmamak, denizcilik biliminin dallarından meteoroloji, yükleme, istif, geminin trim/ safra/ denge işlemlerindeki ihmal ve bilgisizliklerden, aşırı yüklemelerden ve buna benzer olumsuz davranışlardan da kaynaklandığını unutma,

Para kazanmak kaygısı ile, denize çıkma kabiliyeti, duruş gücü, seyir emniyeti ve donatılışı tereddütler yaratan bir geminin sevk ve idaresini kabulde, para hırsına mağlup olma. Zira emrindeki personel ve aile bireylerinin her türlü sorumluluğunun da üzerinde bulunacağına, vicdani ve kanuni sorumluluklardan sıyrılamayacağını hatırla,

Radarın da hata yapacağını her zaman kabul et.

Seyirde, geçiş ve yol hakkı % 100 senin de olsa, yol vermek zorunda kalabileceğini daima hatırlayarak sakıncalı duruma düşme,

Sakıncalı durumlarda TAHMİN ile değil, alet ve bilgilerden istifade ile hareket edersen, tahminin getireceği felaketlere düşmezsin,

Gündüz ışık almayan gemi dahili kısımlarında, başta kendin olmak üzere, gözleri bağlı olarak; yol, iskele, kaporta, cihaz vb. şeyleri bulup çalıştırma talimleri yapmayı ihmal etme. Zira elektrik aydınlatması her zaman bulunmayabilir,

Gemicilik

Kısıtlı görüş şartlarında, karaya oturmak veya düşmek konusunda geçerli olan SANSABOSA düzeni ile seyirdeki emniyet, her tür elektronik cihazın vereceği garanti ve emniyetten daha yüksek ve kesindir. Zira cihaz yanılabilir ve fakat SANSABOSA düzeninde yanılmak söz konusu değildir,

Özellikle gemicilik, güvenlik işlem ve önlemlerinde, işin sıhhatini sürate feda edip boğdurma,

Gemicilikte hüner, denize düşeni kurtarmak değil, denize düşmemeyi öğrenmektir,

Gemicilikte matematiksel formülleri ezberleyip hafızana güvenme, yanılgının bedelini çok ağır ödersin,

Boğaz, dar geçit ve kanallarda seyrederken; demirlerini AKOVA durumuna getir, özellikle baş tarafa gözcü koy. Bölme ve payanda emniyeti al. Yukarıda anılan sahalarda şayet kısıtlı görüş durumu söz konusu ise uykuda adam bırakma,

Bir gemi kaptanının, mesleki itibarı ve haysiyeti ile sorumluluğunu yüklendiği can ve malların emniyeti, her iki göz demirinin her an FUNDO ya hazır bulunmasında olduğunu, saniyeler içinde demir fundo edebilmeye bağlı bulunduğunu unutmayarak, sakıncalı durumdan gemiyi durdurmak suretiyle sıyrılmanın söz konusu olduğu hallerde; kesileceğini bilsen de her iki demirini fundo etmekten çekinme,

Bir İngiliz atasözü olan ÇAKISIZ GEMİCİ DÜMENSİZ GEMİYE BENZER sözünde büyük dersler gizli olup, çakısızlık yüzünden, sayılamayacak kadar ( boğulma, halatlara sarılıp ağır yaralanma, albura olan filika ve yelkenli tekne kapaklanması) vb. olayları mevcuttur. 

        

Tele Sağlık- www.telesaglik.gov.tr- +90.212.444 83 53

Türk Arama Kurtarma Sistemi- Acil Durum Erişim Numaraları

Gemici Nuru- St. Elmo Ateşi ( St. Elmo's Fire)

St. Elmo Ateşi- Gemici Nuru (St. Elmo’s Fire)

Doğada sık sık rastlanan ışıklı ve sesi duyulabilen elektrik boşalımları için kullanılan deyim. Genellikle fırtınalı havalarda, yükseltisi fazla olan paratoner, rüzgâr gülü, dikme, bumba, tepe, insan saçı, kolu, gemi direkleri ve uçmakta olan uçak gövdelerinde bu tür elektrik boşalımları görülür ki bu boşalım, santimetrede 1000 voltluk bir değere ulaşır. Stormlar sırasında görülür. Bu tür olaylar cismin etrafında Cb bulutu gibi elektriksel değeri yüksek alanlar olduğunda gerçekleşir. Çıkan ateşin rengi, mavi, yeşil, beyaz, veya menekşe rengi olabilir. St. Elmo ateşine bazı yerlerde doğa üstü bir anlam verilir.  Yoğun gök gürültüleri ve yıldırımlar arasında yakın nesneler etrafında görülen mavi-yeşilimsi ateş yada ışık görüntüsüdür. Gök gürültüsündeki yüksek elektriksel potansiyelden kaynaklanan corona deşarjının farklı bir biçimi olarak kabul edilebilir.

Gemici Nuru Sırrı

Osmanlıların “edva-i bahriye” veya “gemici nuru” dedikleri doğa harikası, eski gemicilerce şans ve talih işareti sayılırdı. Kolomb, Macellan gibi denizciler de seferlerinde bu olayı görmüşlerdir. Macellan dünya çevresini dolanırken, gemiler Atlas Okyanusu’nda çok büyük fırtınayla karşılaşır ve çıkan kıvılcımlar yüzünden geminin yandığı sanılır. Bu ışıkların onları koruyan azizler olduğuna inanan mürettebat, ışıklara Aziz Elmo’nun Ateşi ismini verir. Roma İmparatoru Sezar’ın Afrika’daki bir savaşta, gece yarısı çıkan bir dolu fırtınası sırasında askerlerin mızraklarının ucunda ateş topları gördüğü söylenir. Ortaçağ'da gemici nurunun görülmesi bazen korku bazen neşe kaynağı olurdu.

Fırtınalı, rutubetli, elektrik yüklü havalarda gurcataların, direğin ucunda, armanın çeşitli yerlerinde sarı ateş topları şeklinde görülen parlak ışıklardır. Eski denizciler tarafından uğur işareti olduğuna inanılırmış. Uçakların kanat uçlarında da görülen bu olay pilotlarda geçici körlüğe neden olabiliyormuş. Ayrıca minareler, kuleler gibi yapıların sivri uçlarında da bazen görülebiliniyormuş. 15 - 16 yüzyıllarda İtalyan gemiciler gemici nurunun ışığının Hz. İsa'nın bedeninden geldiğine inanıp, "corposanto", "cormazant" gibi isimler vermişler. İskoçya’nın kuzeydoğusundaki balıkçılarsa olayı hala, teyze boyutunda ele alıp "corbie's aunt" adını vermişler. İşin aslı, gemici nuru denilen ışık; fırtınalı, rutubetli, elektrik yüklü yani gök gürültülü, şimşekli havalarda görülebilen bir elektriksel olaydır. Uçakların kanat uçlarında, cami minaresi, kilise kulesi gibi sivri ve yüksek noktalarda da görülebilen bu olay, atmosferdeki akıcı elektriğin ıslak yüzeyden geçmesi sırasında oluşur.

Kaynaklar: Deniz Meteorolojisi( Kpt. Feridun KILIÇ, ekşisözlük, meteoroloji sözlüğü)

  

Yerel Rüzgarlar

İsim	Yön	Bölge	Mevsim	Oluşum neden ve özellikleri
Levanter	E	Batı Akdeniz ( Özellikle Gibraltar)	Yaz	Depresyonun Kuzey Tarafı
Vendevale	SW	Batı Akdeniz	Kış	Depresyonun Güney Tarafı
Mistral	NW	Lion Körfezi	Genellikle Kışın	Katabatik Soğuk
Bora	NE	Adriyatik	Genellikle Kışın	Katabatik Soğuk
Sirocco	SE	Malta ve İtalya	Yaz sonları	Depresyon önünde,nemli, kum yüklü, bozuk görüş
Etesian	N	Ege Denizi	Yaz	Katabatik ve Hindistan üzerindeki alçak basınçla bağlantılı
Khamsin Simoon	S S	Mısır Arabistan	İlkbahar İlkbahar	Dep. Önünde Sıcak kum fırt.
Shamal	NW	Basra Körfezi	Yaz	Bulutsuz çok sıcak. Hindistan üzerindeki alçak basınçla bağlantılı
Brick Fielder Southerly Buster	N SE/S	Avustralya Avustralya	Yaz İlkbahar ve yaz	Soğuk cephe önünde oluşur,sıcak Soğuk cephe gerisinde soğuk
Norther	N	Panama-Meksika Körfezi	Kış	Kuzey Amerika kara üzerinde yüksek basınç, Karayip Denizi alçak basınç.
Williwaw Pampero	N SW	Macellan Boğazı River Plate	Kış geceleri Kış	Katabatik “squall” ler Soğuk cephe önünde yağmur ve rüzgar sağnakları ( squalls)
Harmattan	E	Batı Afrika	Kış	Kum yüklü, deniz üzerinde pus
Foehn Chinook	S W	Alpler ABD Rocky Mountains	İlkbahar İlkbahar	Katabatik Sıcak Katabatik Sıcak

Deniz Meteorolojisi- Kapt. Feridun KILIÇ- Atlantik Yayınları- sayfa 64